Mae Simon Dowling, Swyddog Marchnata a Chyfathrebu CGGC, wedi ailymweld ag un o’i flogiau mwyaf poblogaidd ar gyfer #WythnosElusennauCymru ac wedi diweddaru ei restr o syniadau am anrhegion Nadolig sy’n cefnogi sefydliadau sy’n gwneud da yng Nghymru.
Diweddarais y blog hwn nôl yn 2020 – blwyddyn ryfedd ac anodd pan oedd COVID-19 wedi gwneud ei bresenoldeb yn hysbys i ni oll, a phan welodd mudiadau gwirfoddol yng Nghymru eu hincwm yn lleihau dros nos a cynnydd aruthrol yn y galw am eu gwasanaethau.
Yn 2022, mae’r dyfodol yn parhau i fod yn ddu. Tra bod rhai busnesau mawr wedi gweld eu helw’n parhau i godi, mae’r frwydr i fudiadau gwirfoddol (sy’n aml ar reng flaen cymdeithas) yn amlwg i bawb, gyda’r disgwyl i’r dirwasgiad ‘gostio £2.2bn i’r sector elusennol’ dros y ddwy flynedd nesaf.
Yn y cyfamser, mae ffigurau diweddar gan y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) yn awgrymu bod mwy a mwy o aelwydydd yn teimlo’r pwysau, ac yn talu 90% yn fwy am nwy, trydan a thanwydd na’r flwyddyn flaenorol. Gyda chwyddiant prisiau bwyd yn codi o 14.6% i 16.4% – y lefel uchaf ers 1977 – bydd angen cefnogaeth mudiadau gwirfoddol yn fwy nag erioed.
Felly, mae’n teimlo’n bwysicach fyth bod y rhestr Nadolig yma’n cael ei diweddaru fel y gallwn ddefnyddio ein pŵer prynu er lles a #GwneudMwyOWahaniaethGydanGilydd yng Nghymru. Isod mae rhai awgrymiadau ar gyfer siopa ‘Dolig eleni a fydd yn rhoi gwên ar eich gwyneb tra’n rhoi arian yn nwylo’r rhai sy’n helpu eraill.
CEFNOGI POBL I WNEUD GWAHANIAETH TRWY BRYNU’N GYMDEITHASOL Y NADOLIG HWN
Mae’r rhoddion a’r awgrymiadau siopa isod nid yn unig yn helpu’r economi leol, maent yn cefnogi elusennau a mentrau cymdeithasol yn uniongyrchol yng Nghymru i fynd i’r afael ag amrywiaeth o faterion. Byddaf yn herio fy hun eleni i weld faint o fy siopa Nadolig y gallaf ei wneud gan ddefnyddio nwyddau o elusennau. Os ydych chi am wneud yr un peth, mawr obeithiaf fod y syniadau isod yn fan cychwyn da!
1. HARDDWCH CREFFTWAITH CYMRU
Mae’r elusen Urdd Gwneuthurwyr Cymru yn curadu, yn comisiynu ac yn gwerthu gwrthrychau cyfoes unigryw sydd wedi’u gwreiddio mewn crefftwaith. Eu nod yw ysbrydoli mwy o ymgysylltu â chrefftau, cefnogi crefftwyr Cymreig a dathlu rhagoriaeth mewn crefftau.
Gydag Urdd o 90 o wneuthurwyr, mae yna gyfoeth o grefftau unigryw a hardd wedi’u gwneud â llaw o Gymru – nwyddau sydd byth wedi’u fasgynhyrchu ac sydd bob amser yn wreiddiol! Gemwaith, Gwydr, Serameg a llawer mwy.
Gallwch fod yn hyderus, pan fyddwch yn prynu oddi wrthynt, eich bod yn cefnogi Gwneuthurwyr Cymreig ac yn cefnogi, hyrwyddo a chadw sgiliau crefftau yng Nghymru ac yn rhyngwladol.
2. ANRHEGION NADOLIG AR GYFER EICH FFRINDIAU BLEWOG
Elusen cŵn annibynnol fach yn Ne Cymru yw Hope Rescue. Mae’r siop ar-lein â detholiad o anrhegion Nadolig, gan gynnwys danteithion Nadoligaidd a theganau ar gyfer eich cŵn a chardiau Nadolig a siwmperi i chi.
Gallwch hefyd brynu calendr Hope Rescue gyda lluniau hyfryd o’r cŵn sydd wedi’u hachub. Mae’r elw yn helpu’r elusen i achub cŵn mewn angen yn Ne Cymru ac yn darparu cynlluniau seibiant cŵn sy’n cefnogi perchnogion mewn argyfwng (fel cam-drin domestig, digartrefedd neu fynd i’r ysbyty) i gadw eu hanifeiliaid anwes.
3. CYNHYRCHION ‘MOLCHI MOETHUS O GYMRU
Mae Good Wash yn fenter gymdeithasol gymreig sy’n rhoi eu helw i brosiectau lleol sy’n gwella bywydau anifeiliaid a phobl. Maen nhw’n stocio nifer o gynhyrchion golchi moethus o ansawdd uchel fel sebonau, eli corff, cynhyrchion cawod a setiau anrhegion – yr oll yn cynnwys cynhwysion naturiol gorau sy’n rhydd o greulondeb.
Mae elw Good Wash yn cefnogi elusennau, grwpiau neu unigolion i gyflawni prosiectau sy’n ymwneud â digartrefedd, tlodi, allgáu cymdeithasol, lles anifeiliaid a mwy. Mae nwyddau Good Wash ar gael mewn nifer o siopau ledled Cymru ac ar-lein.
Mae Myddfai yn fenter gymdeithasol arall, gyda chenhadaeth benodol i ddarparu cyfleoedd cyflogaeth a gwirfoddoli yng nghymunedau Sir Gaerfyrddin. Mae eu cynnyrch ‘arloesol, ecogyfeillgar a gwreiddiol’ yn cynnwys sebonau, geliau cawod, siampŵ, eli corff a dwylo, bomiau bath a chanhwyllau, yn ogystal ag amrywiaeth o setiau anrhegion Nadolig.
Mae gwerthiannau y siop ar-lein yn ariannu eu gwaith gan ddarparu cyfleoedd gwirfoddoli i bobl fregus fel y gallant ennill profiad gwaith, rhyngweithio cymdeithasol a hyder mewn amgylchedd gwaith diogel a chyfforddus.
4. ‘RHYFEDDOD CYMRU’ A HWYLIO’R SAITH MÔR
Elusen yw Gardd Fotaneg Genedlaethol Cymru sydd wedi’i hymrwymo i ymchwil a chadwraeth bioamrywiaeth, cynaliadwyedd, dysgu gydol oes a mwynhad ymwelwyr.
Dyma’r ardd sy’n denu’r nifer mwyaf o ymwelwyr yng Nghymru ac mae llwyth o bethau i’w gweld a’u gwneud y tu hwnt i’r gerddi bendigedig gan gynnwys gweithgareddau amrywiol a’r Ganolfan Adar Ysglyfaethus Prydeinig. Gallwch brynu tocynnau rhodd i’r gerddi neu dalebau (i’w defnyddio yn y caffis, y bwyty neu’r siop) neu gyfuniad o’r ddau. Gallwch brynu’r rhain o’r siop ar-lein yn ogystal ag amrywiaeth o gynnyrch gan gynnwys pethau i’w tyfu, hamperi, eli gwefusau, sebon a mêl a gynhyrchwyd yng nghychod gwenyn yr Ardd.
Daw rhodd arall sy’n seiliedig ar weithgarwch gan Her Cymru. Mae’r Elusen yn cynnig ‘profiad hwylio cwch mawr cyffrous’ i rywun a allai ffansio cymryd y llyw mewn cwch rasio rownd y byd. Mae talebau rhodd ar gael (i oedolion hyd at 85 oed) ac nid oes angen profiad.
Mae’r elw’n mynd yn uniongyrchol i weithgareddau dysgu awyr agored arloesol Her Cymru ar y môr gyda phobl ifanc dan anfantais, gan gwella eu hiechyd meddwl, ehangu eu sgiliau cyflogadwyedd, a helpu i ehangu eu gorwelion i gyflawni eu llawn potensial.
5. ANRHEGION TYMHOROL GAN VISION 21
Menter gymdeithasol yw Vision 21 sy’n cynnig ‘cyfleoedd hyfforddiant realistig yn y gweithle i bobl ag anghenion dysgu’. Caiff holl gynhyrchion Vision 21 eu gwneud gyda chyfraniad llawn hyfforddeion ac mae’r elw i gyd yn mynd yn syth yn ôl i’r elusen.
Mae eu cynnyrch ‘prynu’n gymdeithasol’ yn cynnwys amrywiaeth o nwyddau gardd a phlanhigion, crochenwaith a chrefftau, a dodrefn pren ac maen nhw ar gael mewn gwahanol siopau Vision 21 ar hyn a lled Caerdydd a’r Barri. Ewch i wefan Vision 21 i gael rhagor o wybodaeth ac i weld y lleoliadau. Byddai’n well ffonio o flaen llaw gan fod rhai o’u gweithgareddau wedi’u cyfyngu yn sgil y pandemig.
6. RHODDION ECO-GYFEILLGAR I’R HOLL DEULU GAN GANOLFAN Y DECHNEGOL AMGEN
Mae Canolfan y Dechnoleg Amgen (CAT) yn elusen addysgol sy’n ymroddedig i ymchwilio a chyfleu atebion cadarnhaol ar gyfer newid amgylcheddol.
Mae gan eu siop ar-lein ystod ANFERTH o gynhyrchion (gormod i’w rhestru yma!) sy’n eco-gyfeillgar ac o ansawdd uchel. Mae hyn yn cynnwys tecstilau (fel sanau a blancedi bambŵ cyfforddus), offer gardd (fel blychau adar, camerâu is-goch, a phorthwyr), llyfrau i’ch cefnogi yn eich ymdrechion i ddysgu a bod yn fwy caredig i’r blaned, nwyddau cartref eco-gyfeillgar (ee. pethau ymolchi, cwpanau, pethau ailddefnyddiadwy ac ati), offer antur awyr agored, a gemau plant, posau a theganau (gan gynnwys teganau meddal wedi’u hailgylchu – a’u dysgu trwy chwarae).
Gallwch hefyd brynu aelodaeth CAT i rywun sy’n cynnwys mynediad am ddim i’w canolfan ymwelwyr. Mae prynu anrheg gan CAT yn helpu i gefnogi atebion cadarnhaol i’r her newid hinsawdd.
7. SIOPA DI-WASTRAFF
Mae siopa di-wastraff yn dod yn boblogaidd yng Nghymru. Mae gan Awesome Wales, siop ddi-wastraff gyntaf y Fro, siop yng nghanol y Barri ac yn y Bont-faen, a gallwch hefyd ddewis o lefydd eraill fel Y Tŷ Gwyrdd, Dinbych.
Mae profiad siopa di-blastig yn cynnig cynhyrchion sy’n gyfeillgar i’r amgylchedd ac wedi’u cynhyrchu’n foesegol. Mae’r ddau gwmni hefyd yn ailgylchu eu elw yn ôl i’w busnesau ac yn buddsoddi mewn grwpiau a gweithgareddau cymunedol lleol, gan ganiatáu i fwy o bobl gymryd rhan mewn gweithgareddau tra’n lleihau arwahanrwydd cymdeithasol.
8. BWYD A DIOD O GYMRU
Mae llawer o anrhegion blasus i brynu y Nadolig hwn. Mae Câr-y-Môr, sef y fferm gefnfor adfywio gyntaf yng Nghymru sy’n eiddo i’r gymuned, yn cynnwys gweithrediad prosesu a manwerthu bwyd môr sy’n tyfu ac yn gwerthu gwahanol g wymon a physgod cregyn brodorol. Mae hyn yn cynnwys cynhyrchion gwych fel sbageti môr, olew tryffl y môr a hyd yn oed gwrtaith gwymon. Caiff yr holl elw ei ail-fuddsoddi yn y gymdeithas budd cymunedol, sy’n eiddo cyfartal i’w holl aelodau a’i haelodaeth.
Mae Manumit Coffee Roasters o Gaerdydd yn un o nifer o gwmnïau coffi annibynnol bach sy’n ceisio gwneud gwahaniaeth yn eu cymuned. P’un a ydych chi’n dewis prynu coffi untro neu danysgrifiad rheolaidd, mae’r cwmni hwn yn cynnig urddas a gobaith i oroeswyr caethwasiaeth fodern trwy hyfforddiant a chyflogaeth. Gan ddefnyddio ffa coffi moesegol, mae eu coffi yn cael ei rostio gan ddynion a menywod sydd wedi cael eu hecsbloetio gan fasnachwyr caethweision modern ac sydd bellach yn ailadeiladu eu bywydau. Rhoddir yr holl elw yn ôl i fentrau gwrth-gaethwasiaeth lleol a byd-eang.
Mae Cwrw Ial yn gwmni bragu cwrw cymunedol o ogledd ddwyrain Cymru, sy’n cynhyrchu cwrw o’r safon uchaf ac yn gweithio ar y cyd â busnesau lleol eraill, artistiaid a mentrau cymdeithasol. Ar gael i’w gludo i unrhyw le ym Mhrydain Fawr, mae ganddo hefyd gyflenwadau am ddim yn Sir Ddinbych, Sir y Fflint a Wrecsam.
CHWILIO AM RAGOR O SYNIADAU AR GYFER #PRESANTAUGYDAPHWRPAS?
Mae’r criw gwych yn Social Enterprise UK wedi creu Canllaw Anrhegion #PresantauGydaPhwrpas unwaith eto – cylchgrawn cyfan yn llawn syniadau ar gyfer anrhegion Nadolig gan Fentrau Cymdeithasol ar hyd a lled gwledydd Prydain. Ewch i gael cip ar y canllaw defnyddiol yma ar-lein yn socialenterprise.org.uk/campaigns/christmas.
Pwy ydym wedi’i anghofio? Ydych chi’n gwybod am anrhegion â chydwybod gymdeithasol o Gymru sydd ddim ar y rhestr? Rhowch wybod i ni drwy ebostio sdowling@wcva.cymru.
Ydych chi’n rhan o fenter gymdeithasol? Mae CGGC yn ariannu Mentrau Cymdeithasol trwy dîm Buddsoddi Cymdeithasol Cymru, cysylltwch i gael gwybod mwy.